Data Storytelling – Phương pháp kể chuyện bằng dữ liệu truyền cảm hứng

Data Storytelling (Kỹ năng kể chuyện bằng dữ liệu) không chỉ là một trong những kỹ năng cần thiết nhất trong thời đại số mà còn đặt ra thách thức cho các nhà tiếp thị ở mức cao hơn. Bạn cần hiểu rõ dữ liệu để rút ra những thông điệp ý nghĩa và trình bày trực quan, sống động, dễ hiểu nhất. Bài viết dưới đây DNB Agency sẽ giới thiệu chi tiết về Data Storytelling là gì? Cách khai thác sức mạnh của nghệ thuật kể chuyện bằng dữ liệu nhé!

Data Storytelling là gì?

Data Storytelling là quá trình chuyển đổi dữ liệu thành câu chuyện có cấu trúc logic, mạch lạc và dễ hiểu. Thuật ngữ này kết hợp giữa dữ liệu, nội dung và trực quan hóa dữ liệu để truyền tải câu chuyện có ý nghĩa.

Mục đích của Data Storytelling là giúp mọi người hiểu rõ hơn về dữ liệu, thấy được những mối liên hệ và ý nghĩa ẩn sau con số. Thay vì chỉ đơn thuần trình bày dữ liệu, Data Storytelling đưa ra context, diễn giải dữ liệu và kết nối dữ liệu với người nghe/đọc.

Đặc điểm của Data Storytelling

Một câu chuyện dữ liệu tốt cần có các đặc điểm sau:

• Cấu trúc rõ ràng với đầu mối, nội dung chính và kết luận.
• Sử dụng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu.
• Kể chuyện thú vị, hấp dẫn người đọc/nghe.
• Sử dụng trực quan hóa dữ liệu để minh họa.
• Đưa ra insights mới lạ từ dữ liệu.
• Gây ấn tượng mạnh, dễ nhớ và thuyết phục.

Vai trò của Data Storytelling đối với doanh nghiệp

Truyền đạt thông tin phức tạp rõ ràng và dễ hiểu

Data Storytelling giúp bạn dễ dàng chuyển đổi dữ liệu thô phức tạp thành những câu chuyện dễ hiểu với khán giả. Điều này giúp tăng cường khả năng tương tác với khán giả, giúp họ dễ dàng hiểu được giá trị của dữ liệu.

Thay vì chỉ trình bày bảng số liệu về doanh thu hàng năm, bạn có thể kể một câu chuyện về sự tăng trưởng ấn tượng của công ty, điểm mạnh của công ty là gì dẫn đến sự tăng trưởng này. Như vậy, người nghe sẽ dễ hiểu và cảm thấy gần gũi hơn.

Tạo sự kết nối cảm xúc

Data Storytelling có khả năng tạo kết nối cảm xúc với khán giả, giúp họ hiểu được những câu chuyện ẩn sau dữ liệu và cảm thấy mình là một phần của câu chuyện đó.

Thay vì chỉ nêu ra số lượng khách hàng đang sử dụng sản phẩm của công ty, bạn có thể kể câu chuyện về một khách hàng cụ thể, những khó khăn họ gặp phải và cách sản phẩm của công ty đã giúp họ giải quyết vấn đề.

Đưa ra quyết định sáng suốt

Bằng cách kể những câu chuyện từ dữ liệu, các nhà lãnh đạo có thể hiểu rõ hơn về tình hình hiện tại và tương lai, từ đó đưa ra những quyết định phù hợp với mục tiêu và chiến lược của doanh nghiệp.

Thông qua Data Storytelling, ban lãnh đạo có thể nhận ra xu hướng khách hàng đang dần chuyển sang mua sắm trực tuyến. Từ đó, họ quyết định đầu tư nhiều hơn vào kênh bán hàng online để đáp ứng nhu cầu khách hàng.

Cải thiện hiệu suất kinh doanh

Sử dụng dữ liệu để kể những câu chuyện hấp dẫn, doanh nghiệp có thể tăng cường doanh số bán hàng, cải thiện mối quan hệ với khách hàng, giảm chi phí vận hành và mở rộng thị phần.

Tầm quan trọng của kỹ thuật Data Storytelling

Kỹ thuật Data Storytelling là một kỹ năng quan trọng trong thời đại dữ liệu ngày nay hỗ trợ doanh nghiệp:

Nổi bật giữa đám đông

Trong thế giới ngập tràn thông tin, khả năng kể chuyện bằng dữ liệu giúp bạn nổi bật giữa đám đông và thu hút sự chú ý của khán giả.

Tạo ấn tượng mạnh mẽ

Một câu chuyện dữ liệu hấp dẫn có thể tạo ấn tượng mạnh mẽ và lâu dài đối với khán giả, giúp bạn truyền tải thông điệp hiệu quả và đáng nhớ.

Thuyết phục người khác

Kỹ thuật Data Storytelling giúp bạn thuyết phục người khác bằng cách cung cấp những bằng chứng cụ thể và dễ hiểu. Điều này đặc biệt hữu ích trong các tình huống cần thuyết phục khách hàng, đối tác hoặc nhà đầu tư.

Đưa ra quyết định sáng suốt

Kỹ thuật Data Storytelling giúp bạn đưa ra quyết định sáng suốt bằng cách cung cấp thông tin chính xác và đầy đủ. Nhờ vậy, bạn hiểu rõ hơn về tình hình hiện tại và tương lai, từ đó đưa ra những quyết định phù hợp với mục tiêu và chiến lược của mình.

5 Hình thức kể chuyện bằng dữ liệu

Báo cáo

Báo cáo là cách truyền thống để kể chuyện bằng dữ liệu. Nhưng để tránh nhàm chán, marketer có thể sử dụng các hình ảnh trực quan, đồ thị, biểu đồ để minh họa cho các số liệu giúp người đọc dễ hiểu và ghi nhớ thông tin hơn.

Ví dụ:Thay vì chỉ liệt kê số lượng khách hàng tiềm năng tăng 20%, marketer có thể sử dụng biểu đồ đường để thể hiện sự tăng trưởng này theo thời gian. Điều này sẽ giúp người đọc dễ dàng nhận thấy xu hướng tăng trưởng  để đưa ra các quyết định phù hợp.

Giao tiếp nội bộ

Marketer có thể sử dụng các kênh nội bộ như email, Slack, mạng xã hội để chia sẻ các thông tin dữ liệu với nhân viên.

Ví dụ: Marketer có thể tạo một email ngắn giới thiệu về kết quả của một chiến dịch tiếp thị. Email này có thể bao gồm các hình ảnh trực quan, đồ thị, biểu đồ để minh họa cho các số liệu. Điều này sẽ giúp nhân viên hiểu rõ hơn về hiệu quả của chiến dịch để đưa ra các ý tưởng cải tiến cho các chiến dịch tiếp thị trong tương lai.

Dashboard (Bảng thông tin)

Marketer có thể sử dụng dashboard để theo dõi các chỉ số quan trọng của doanh nghiệp như doanh thu, chi phí, tỷ lệ chuyển đổi.

Ví dụ: Marketer có thể tạo dashboard để theo dõi doanh thu của các kênh bán hàng khác nhau bao gồm các biểu đồ, đồ thị để thể hiện sự thay đổi của doanh thu theo thời gian. Điều này sẽ giúp marketer dễ dàng nhận thấy các xu hướng và đưa ra các quyết định phù hợp.

Infographic

Infographic là hình thức truyền tải thông tin bằng hình ảnh và văn bản. Infographic thường được sử dụng để kể chuyện bằng dữ liệu ngắn gọn và dễ hiểu.

Ví dụ: Marketer có thể tạo infographic để giới thiệu về lịch sử của công ty bao gồm các hình ảnh, biểu đồ, đồ thị để minh họa cho các số liệu quan trọng.

Newsletter (Bản tin email)

Newsletter là cách hiệu quả để tiếp cận với khách hàng hoặc người đăng ký. Marketer có thể sử dụng newsletter để chia sẻ các thông tin dữ liệu với khách hàng hoặc người đăng ký.

Ví dụ: Marketer có thể tạo newsletter để giới thiệu về các sản phẩm hoặc dịch vụ mới của công ty bao gồm các hình ảnh, biểu đồ, đồ thị để minh họa cho các tính năng hoặc lợi ích của sản phẩm hoặc dịch vụ. Nhờ vậy mà khách hàng hoặc người đăng ký hiểu rõ hơn về sản phẩm hoặc dịch vụ để đưa ra quyết định mua hàng.

Các bước kể chuyện bằng Data Storytelling

Để kể một câu chuyện dữ liệu hiệu quả, bạn cần tuân theo một số bước cơ bản:

Xác định mục tiêu câu chuyện

Trước hết, bạn cần xác định rõ mục tiêu của câu chuyện mình muốn kể. Mục tiêu có thể là giải thích hiện tượng nào đó, thuyết phục người nghe điều gì đó hay đơn giản là cung cấp thông tin.

Thu thập dữ liệu

Quá trình này chuẩn bị dữ liệu bao gồm thu thập, phân tích và chọn lọc dữ liệu để sử dụng trong câu chuyện. Bạn nên tập trung vào những dữ liệu liên quan trực tiếp và hỗ trợ tốt cho câu chuyện.

Xây dựng cấu trúc câu chuyện

Kết cấu câu chuyện cần logic, mạch lạc với nội dung chính và kết luận rõ ràng. Một cấu trúc phổ biến bao gồm:

• Mở đầu: Giới thiệu chủ đề và mục tiêu câu chuyện.
• Nội dung chính: Trình bày dữ liệu và các insights chính.
• Kết luận: Tóm tắt lại và nhấn mạnh thông điệp chính.

Trực quan hóa dữ liệu

Sử dụng các biểu đồ, bảng biểu, hình ảnh để minh họa câu chuyện và truyền tải dữ liệu trực quan, dễ hiểu. Lựa chọn loại biểu đồ phù hợp với dữ liệu và mục đích câu chuyện.

Kể chuyện

Sử dụng ngôn ngữ đơn giản, dễ hiểu, tránh từ ngữ quá chuyên ngành. Kể chuyện một cách kịch tính, hấp dẫn với những chi tiết thú vị, gây ấn tượng. Có thể sử dụng ví dụ cụ thể, so sánh đối chiếu để minh họa.

Đo lường hiệu quả

Sau khi hoàn thành, bạn nên đo lường hiệu quả của câu chuyện dữ liệu để cải thiện vào lần sau. Một số cách đo lường bao gồm: tương tác, phản hồi của khán giả, mức độ nhớ câu chuyện, số lượng người xem/ đọc…l

Những điều cần lưu ý khi kể chuyện bằng dữ liệu

• Tập trung vào insights chứ không chỉ là con số: Mục tiêu của Data Storytelling là giúp người đọc hiểu sâu hơn dữ liệu, chứ không chỉ trình bày con số. Do đó, bạn cần tập trung vào các insights – những điểm mới lạ và có ý nghĩa từ dữ liệu.
• Tránh làm rối người đọc bằng quá nhiều chi tiết: Chỉ nên đưa vào các chi tiết thực sự cần thiết cho câu chuyện, đừng làm khán giả bị choáng ngợp với quá nhiều con số và chi tiết không liên quan.
• Kết hợp nhiều hình thức truyền tải khác nhau: Chỉ dùng văn bản hoặc biểu đồ là chưa đủ mà hãy kết hợp nhiều hình thức như văn bản, hình ảnh, video, infographic, biểu đồ…
• Chú trọng cấu trúc câu chuyện: Cấu trúc rõ ràng với mở bài, thân bài và kết luận giúp câu chuyện dễ theo dõi và dễ nhớ hơn. Mở đầu và kết luận cần ấn tượng để tạo hiệu ứng tốt.
• Kiểm tra lại tính chính xác của câu chuyện: Kiểm tra lại các số liệu, dữ liệu và các nhận định trong câu chuyện để đảm bảo tính chính xác.

Kết luận

Data Storytelling là cách tìm kiếm kết hợp giữa dữ liệu, tường thuật và hình ảnh để truyền tải thông tin hiệu quả. Hy vọng bài viết trên đây bạn đã hiểu rõ cách biến những dữ liệu phức tạp thành câu chuyện truyền cảm hứng chạm đến cảm xúc người đọc.